آیکونها نقش مهمی را در طرحهای گرافیکی ایفا میکنند و کمتر کسی هست که با دنیای کامپیوتر، هنر طراحی گرافیک یا برنامهنویسی آشنا باشد و مفهوم آیکون را نداند. در مقالهی پیشرو در ابتدا میخوانید که آیکون چیست و چرا مورد استفاده قرار میگیرد و سپس به برخی از سوالات متداول شما درباره طراحی آیکون پاسخ خواهیم داد.
با یک جستجو در گوگل درمییابیم که کلمهی Icon برگرفته از واژهی یونانی eikόn (به معنی تصویر) است. در یونان باستان از این کلمه برای توصیف نقاشیهایی از مسیح یا شخصیتهای مذهبی دیگر که روی چوب حکاکی میشدند، استفاده میشد. اما امروزه اگر بخواهیم از منظر دنیای دیجیتال یک تعریف سریع، ساده و قابل درک از آیکون ارائه کنیم، باید بگوییم:
آیکونها ساختهشده از تصاویری هستند که برای کاربر آشنا بوده و چیز خاصی را برای او تداعی میکنند. فرقی نمیکند که از ویندوز استفاده میکنید یا مک، آیفون یا اندروید، همه این سیستم عاملها دارای رابط گرافیکی کاربری خاص خود هستند که در آنها از آیکونهایی با اشکال، رنگها و اندازههای مختلف استفاده شده است.
عکسها، دو نوع بیتمپی (متشکل از پیکسلها) و وکتوری (متشکل از بردارها) هستند که به فرمتهای (BMP ،PSD ،GIF ،JPEG ،WMF …) قابل ذخیرهاند. همه این فرمتها دارای ویژگیها و مشخصههایی هستند که به ما کمک میکنند بتوانیم عکسها را در هر اندازه و رزولوشنی ذخیره و نگهداری کنیم اما آیکونها با عکسها متفاوتند و دارای اندازههای مشخص و استانداردی (معمولا کوچک) هستند و مهمترین ویژگی آنها این است که ترنسپرنت (بدون پسزمینه) هستند و میتوان از آنها روی زمینههای مختلفی استفاده کرد.
از نظر تاریخی اولین مجموعه از آیکونهای رایانهای تقریبا 37 سال پیش تصویرسازی شدند. یک دانشمند علوم کامپیوتر، به نام David Canfield Smith و گرافیستی به نام Norman Lloyd Cox که در حال کار روی رابط کاربری گرافیکی Xerox Star 8010 بود، برای تسهیل تعامل کاربر با کامپیوتر ایدهای به ذهنشان رسید و به شکلی خلاقانه، نمادهایی گرافیکی طراحی کردند که تداعیگر اشیای دنیای واقعی بودند و کاربر میتوانست بین این دو ارتباط برقرار کند. این، پایه و اساس ایجاد اولین زبان بصری رایج برای عصر دیجیتال بود. بعدها مایکروسافت و اپل از آیکونها در سیستم عاملهایشان استفاده کردند و آن را ترویج دادند.
از آن زمان تا به امروز که کامپیوترها به شکل وسیعی در محیطهای کار مورد استفاده قرار میگیرند، از آیکونها استفاده شده است و طراحان به سرعت دریافتند که میتوانند از اشیاء متداولی که در جهان واقعی دیده میشوند، برای طراحی آیکون و استفاده از آنها در رابط کاربری گرافیکی الهام بگیرند.